Aydaki Kadın

Aydaki Kadin Ahmet Hamdi Tanpinar’in dörtte üçü bitmis son romaninin, daginik müsveddelerinden merhum Güler Güven tarafindan insa edilmis seklidir. Huzur ve Saatleri Ayarlama Enstitüsü Tanpinar’in hayatta iken kitap olarak çikabilmis iki romanidir. Tefrika olarak basilan Sahnenin Disindakiler ile tefrikasi yarim kalan Mahur Beste’yi de okuyucular yillar sonra okudular. Ilk romani Mahur Beste de yarimdi, son romani da yarim kalmisti. Tanpinar yillarca üzerinde çalistigi “eserim” diyecegi bu romanin pesindeydi: “Roman bugünkü sekliyle hiç fena degil. Eger pazarlik etmez, parasizliga teslim olmazsam gelecek sene mühim bir eserim olur” demektedir günlüklerinde. Aydaki Kadin tam anlamiyla bir Tanpinar romanidir. Eser kahramaninin nice tanidiklarinin binbir hatirasiyla mekâni doldurdugu Istanbul’un, özellikle Bogaz’in ve denizin romani oldugu kadar, bir türlü dile getirilemedigi için, içte genisleyen, kivranan ve zehirleyici bir güce dönüsen askin romanidir. “Ben çocuklugumla evlendim. Bu evde dogmustum. Orada ölmek için evlendim” diyen Leylâ Bogaziçi’dir. Yazar eserini ayrica siyasî bir roman olarak tasarlamistir. Türkiye’nin demokrasi tecrübelerinin iflasi, insanlarin iflasiyla birlesir. Bir bakima hem Huzur hem de Saatleri Ayarlama Enstitüsü ile birlesen noktalari çoktur. Her romanina kendisini koymus olan Tanpinar bu romanda da vardir. Aydaki Kadin’i günlükleriyle birlikte okuyunca, Tanpinar’in hayalleri ve günlük gerçekler arasinda parçalanisi, Selim’in yasadiklarinda da takip edilebilir.